คำศัพท์พบบ่อย โหราศาสตร์ไทย
ในโหราศาสตร์ไทยมีคำศัพท์เฉพาะมากมายที่ใช้ในการผูกดวง วิเคราะห์ และพยากรณ์ดวงชะตา เพื่อให้เข้าใจความหมายและอิทธิพลของดวงดาวได้อย่างละเอียดครับ ผมได้รวบรวมคำศัพท์สำคัญที่พบบ่อย พร้อมความหมายและแนวทางการนำไปใช้มาให้คุณแล้วครับ
กลุ่มคำศัพท์พื้นฐาน
- ลัคนา / ลัคน์: จุดเริ่มต้นของดวงชะตาที่แท้จริงของบุคคลนั้นๆ คำนวณจาก วัน เดือน ปี เวลา และสถานที่เกิดที่แม่นยำ เป็นจุดกำหนดภพเรือน 12 ภพ
- ราศี / ราศีเกิด: ตำแหน่งของดวงอาทิตย์ในวันที่เราเกิด (แบ่งเป็น 12 ราศี ตามจักราศี) บ่งบอกถึงลักษณะนิสัยโดยรวมของคนกลุ่มใหญ่ ไม่นิยมใช้พยากรณ์ดวงเฉพาะบุคคล
- ดาวพระเคราะห์ / ดาว: หมายถึงเทหวัตถุบนท้องฟ้าที่ใช้ในการพยากรณ์ดวงชะตา ซึ่งประกอบด้วยดาวจริง (อาทิตย์ถึงเสาร์) และจุดคำนวณทางดาราศาสตร์ (ราหู เกตุ มฤตยู)
- ดาวศุภเคราะห์: ดาวที่ให้คุณ ให้ความสุข ความเจริญ เช่น จันทร์ (๒), พุธ (๔), พฤหัสบดี (๕), ศุกร์ (๖)
- ดาวบาปเคราะห์: ดาวที่ให้โทษ ให้ความทุกข์ อุปสรรค ปัญหา เช่น อาทิตย์ (๑), อังคาร (๓), เสาร์ (๗), ราหู (๘), มฤตยู (๐), เกตุ (๙)
กลุ่มคำศัพท์เกี่ยวกับภพเรือน
ภพเรือนคือการแบ่งวงกลมจักรราศีออกเป็น 12 ส่วน โดยมีลัคนาเป็นจุดเริ่มต้น แต่ละภพมีความหมายเฉพาะเจาะจงเกี่ยวกับด้านต่าง ๆ ของชีวิต
- ภพ / เรือนชะตา: การแบ่งดวงชะตาออกเป็น 12 ส่วน โดยนับจากลัคนาไปตามทิศทางทวนเข็มนาฬิกา
- ภพที่ 1: ตนุ (ตัวตน, บุคลิกภาพ, สุขภาพ)
- ภพที่ 2: กดุมภะ (การเงิน, ทรัพย์สินที่หามาได้, รายรับ)
- ภพที่ 3: สหัชชะ (เพื่อน, สังคม, การติดต่อ, การเดินทางใกล้)
- ภพที่ 4: พันธุ (บ้าน, ที่ดิน, อสังหาริมทรัพย์, ครอบครัว, พ่อแม่)
- ภพที่ 5: ปุตตะ (บุตร, เด็ก, ความรัก, โชคลาภ, การลงทุน)
- ภพที่ 6: อริ (ศัตรู, อุปสรรค, หนี้สิน, โรคภัยไข้เจ็บ, การแข่งขัน)
- ภพที่ 7: ปัตนิ (คู่ครอง, หุ้นส่วน, ศัตรูเปิดเผย)
- ภพที่ 8: มรณะ (ความตาย, การจากไป, การเปลี่ยนแปลง, มรดก, ความเสียหาย)
- ภพที่ 9: ศุภะ (ความสำเร็จ, บุญวาสนา, การเดินทางไกล, การศึกษาชั้นสูง, ต่างประเทศ, ผู้ใหญ่)
- ภพที่ 10: กัมมะ (การงาน, อาชีพ, ตำแหน่ง, เกียรติยศ, ชื่อเสียง)
- ภพที่ 11: ลาภะ (โชคลาภ, ความสำเร็จ, รายได้พิเศษ, เพื่อนฝูงใหม่)
- ภพที่ 12: วินาศน์ (ความเสียหาย, ความลับ, การซ่อนเร้น, การถูกทำลาย, การสูญเสีย, โรคเรื้อรัง)
กลุ่มคำศัพท์เกี่ยวกับมาตรฐานดาว (คุณภาพของดาว)
เมื่อดาวสถิตอยู่ในราศีต่างๆ จะมีกำลังและคุณภาพแตกต่างกันไป
- เกษตร: ดาวสถิตในราศีที่เป็นบ้านของตนเอง (เรือนของตนเอง) ให้คุณสูงสุดด้านความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน
- อุจจ์ / มหาอุจจ์: ดาวสถิตในราศีที่ให้คุณสูงสุด มีพลังอำนาจมากที่สุด ให้คุณสูงสุดด้านความเจริญรุ่งเรือง เกียรติยศชื่อเสียง บุญวาสนา
- ประ / ประเกษตร: ดาวสถิตในราศีตรงข้ามกับเกษตร ให้โทษด้านความไม่มั่นคง โยกย้าย ทำคุณคนไม่ขึ้น
- นิจ / นิจจ์: ดาวสถิตในราศีตรงข้ามกับอุจจ์ เป็นตำแหน่งที่ดาวอ่อนกำลังที่สุด ให้โทษสูงสุดด้านความเสื่อมเสีย อ่อนแอ ไร้กำลัง
- มหาจักร: ดาวสถิตในราศีที่ไม่ใช่เรือนของตน แต่มีกำลังพิเศษในการสร้างความสำเร็จด้วยความพยายาม การต่อสู้ ให้คุณด้านความเจริญรุ่งเรืองอย่างยิ่งใหญ่ในภายหลัง แต่ต้องผ่านอุปสรรค
- ราชาโชค: ดาวสถิตในราศีที่ได้รับโชค บารมี ได้รับการอุปถัมภ์ค้ำจุน ให้คุณด้านโชคลาภ ความสำเร็จที่ได้มาง่าย ได้รับความช่วยเหลือ
กลุ่มคำศัพท์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ของดาว
- กุม: ดาวสถิตอยู่ในราศีเดียวกันกับลัคนา หรือดาวดวงอื่น
- เล็ง: ดาวสถิตอยู่ในราศีที่ตรงข้ามกับลัคนา หรือดาวดวงอื่น (ห่างกัน 180 องศา)
- ตรีโกณ: ดาวสถิตอยู่ในราศีที่ห่างจากลัคนา หรือดาวดวงอื่น 120 องศา (เช่น ภพ 1, 5, 9) ถือเป็นการสัมพันธ์ที่ดี ส่งเสริมกัน
- โยค: ดาวสถิตอยู่ในราศีที่ 3 หรือ 11 นับจากลัคนา หรือดาวดวงอื่น (ห่างกัน 60 หรือ 240 องศา) เป็นการสัมพันธ์ที่ดี ส่งเสริมกัน
- คู่มิตร: ดาวที่ส่งเสริมและช่วยเหลือกัน (เช่น อาทิตย์-พฤหัส, จันทร์-พุธ, อังคาร-ศุกร์, เสาร์-ราหู)
- คู่ธาตุ: ดาวที่อยู่ในธาตุเดียวกัน (ดิน, น้ำ, ลม, ไฟ) เสริมกำลังให้กันตามธรรมชาติของธาตุ
- คู่สมพล: ดาวที่ร่วมกันทำให้เกิดกำลังและศักยภาพในการทำงาน (เช่น อาทิตย์-เสาร์, จันทร์-พฤหัส)
- คู่ศัตรู: ดาวที่ขัดแย้งกัน หรือปะทะกัน (เช่น อาทิตย์-อังคาร, จันทร์-เสาร์)
กลุ่มคำศัพท์เกี่ยวกับเกณฑ์พิเศษ
- สี่โง้วลัก (สี่โหงวลัก): ดาวเคราะห์ที่สถิตอยู่ในภพหลักทั้งสี่ของดวงชะตา ได้แก่ ภพที่ 1 (ตนุ), 4 (พันธุ), 7 (ปัตนิ), และ 10 (กัมมะ) บ่งบอกถึงรากฐานสำคัญของชีวิต
- จันคุรุสุริยา: ดาวจันทร์ (๒), ดาวพฤหัสบดี (๕), และดาวอาทิตย์ (๑) สถิตอยู่ในราศีทวารทั้งสี่ (เมษ, กรกฎ, ตุลย์, มังกร) เป็นเกณฑ์แห่งวาสนา บารมี อำนาจ และปัญญา
- ปัญจมหาบุรุษโยค: เกณฑ์ที่เกิดจากดาวศุภเคราะห์สำคัญ 5 ดวง (อังคาร, พุธ, พฤหัสบดี, ศุกร์, เสาร์) สถิตในราศีเกษตรหรืออุจจ์ของตนเอง และเป็นเกณฑ์ (ภพ 1, 4, 7, 10) แก่ลัคนา บ่งบอกถึงคุณสมบัติเด่นและวาสนาที่ยิ่งใหญ่
- ธนโยค: เกณฑ์ที่บ่งบอกถึงการมีทรัพย์สินเงินทอง ความร่ำรวย โดยพิจารณาจากดาวเจ้าเรือนการเงิน (กดุมภะ, ลาภะ) สถิตในตำแหน่งที่ดี
- พินทุบาทว์: เกณฑ์ชะตาที่ไม่ดี หรือดวงชะตาที่ถูกทำลาย มักเกิดจากดาวบาปเคราะห์สถิตอยู่ในราศีทวารทั้งสี่ บ่งบอกถึงอุปสรรค ปัญหา ความเดือดร้อน
- เกษตรแลกเรือน: ดาวเจ้าเรือนเกษตรของภพหนึ่ง ไปสถิตในภพของดาวอีกดวงหนึ่ง และดาวเจ้าเรือนของภพนั้นก็มาสถิตในภพของดาวดวงแรก ถือเป็นเกณฑ์ที่ให้คุณด้านความมั่นคงอย่างยิ่ง
กลุ่มคำศัพท์เกี่ยวกับเวลาและการเคลื่อนที่ของดาว
- ดาวจร: ตำแหน่งของดวงดาวในปัจจุบันที่โคจรไปในราศีต่างๆ ซึ่งส่งผลกระทบต่อพื้นดวงกำเนิดของบุคคล
- ดาวย้าย: การที่ดาวพระเคราะห์โคจรเปลี่ยนจากราศีหนึ่งไปยังอีกราศีหนึ่ง ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของอิทธิพล
- พักร: ดาวเดินถอยหลัง (ช้าลงหรือถอยไปราศีเก่า)
- มนตร์: ดาวเดินช้าลง (เตรียมพักรหรือเตรียมเสริด)
- เสริด: ดาวเดินเร็วขึ้น (จากพักรกลับมาเดินปกติ)
กลุ่มคำศัพท์เกี่ยวกับทักษา
ทักษาคือหลักการคำนวณกำลังของดาวและวันเกิด เพื่อใช้ในการพยากรณ์โชคชะตาในแต่ละช่วงอายุ
- บริวาร: ผู้ใต้บังคับบัญชา, ลูกน้อง, คนรอบข้าง
- อายุ: สุขภาพ, ความเป็นอยู่
- เดช: อำนาจ, บารมี, ความกล้าหาญ, ความสำเร็จ
- ศรี: สิริมงคล, โชคลาภ, ความสุขสบาย, เสน่ห์
- มูละ: หลักทรัพย์, ทรัพย์สิน, พื้นฐาน, ที่อยู่
- อุตสาหะ: ความขยัน, ความพยายาม, ความเหน็ดเหนื่อย
- มนตรี: ผู้ใหญ่, ผู้ให้การอุปถัมภ์, ผู้ให้คำปรึกษา
- กาลกิณี (กาลี): ความไม่เป็นมงคล, อุปสรรค, ปัญหา, ความเดือดร้อน
คำศัพท์เหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของคลังความรู้ในโหราศาสตร์ไทยที่กว้างใหญ่ไพศาลครับ การเรียนรู้และทำความเข้าใจคำศัพท์เหล่านี้ จะช่วยให้คุณเข้าถึงโลกของการพยากรณ์ดวงชะตาได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นครับ
หากคุณมีคำศัพท์ใดที่อยากรู้ความหมายเพิ่มเติม ถามมาได้เลยนะครับ!