ความแตกต่างระหว่างราศีของโหราศาสตร์ตะวันตกกับโหราศาสตร์ไทย
ความแตกต่างระหว่าง ราศีแบบสากล (หรือโหราศาสตร์ตะวันตก) กับ ราศีแบบโหราศาสตร์ไทย (ซึ่งมีรากฐานมาจากโหราศาสตร์อินเดียหรือภารตะ) เป็นประเด็นสำคัญที่ทำให้หลายคนสับสนค่ะ แม้ว่าชื่อราศีทั้ง 12 จะเหมือนกัน แต่หลักการคำนวณและการนำไปใช้นั้นแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง
1. หลักการแบ่งจักรราศี (Zodiac)
นี่คือความแตกต่างที่สำคัญที่สุด:
- ราศีแบบสากล (Tropical Zodiac):
- ยึดตามฤดูกาล (Seasonal-based): ราศีแบบสากลจะอ้างอิงจากตำแหน่งของดวงอาทิตย์สัมพันธ์กับจุดวิษุวัต (Equinoxes) และจุดอายัน (Solstices) ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของฤดูกาลต่างๆ
- จุดเริ่มต้นราศีเมษคงที่: ราศีเมษจะเริ่มต้นเสมอเมื่อดวงอาทิตย์โคจรมาถึง จุดวสันตวิษุวัต (Vernal Equinox) ซึ่งเป็นช่วงที่กลางวันเท่ากับกลางคืนและเป็นจุดเริ่มต้นของฤดูใบไม้ผลิในซีกโลกเหนือ (ประมาณวันที่ 20-21 มีนาคมของทุกปี) จุดนี้เป็นจุด “สมมติ” ในจักรราศี ไม่ได้อ้างอิงกับกลุ่มดาวจริง ๆ
- ผลจากปรากฏการณ์ Precession of the Equinoxes (การโคจรควงสว่านของแกนโลก): เนื่องจากแกนโลกมีการส่ายเล็กน้อย (คล้ายลูกข่างที่กำลังจะหยุดหมุน) ทำให้จุดวสันตวิษุวัตเคลื่อนที่ไปเรื่อยๆ ช้าๆ ประมาณ 1 องศาทุก 72 ปี (หรือ 30 องศาใน 2160 ปี) ซึ่งทำให้ตำแหน่งของราศีแบบสากล ไม่ตรงกับตำแหน่งของกลุ่มดาวจริงบนท้องฟ้าในปัจจุบัน
- เน้นจิตวิทยาและบุคลิกภาพ: โหราศาสตร์สากลเน้นการอธิบายบุคลิกภาพ พฤติกรรม และศักยภาพของบุคคลตามตำแหน่งของดาวและราศีที่ดาวเหล่านั้นสถิตอยู่ ณ เวลาเกิด
- ราศีแบบโหราศาสตร์ไทย (Sidereal Zodiac):
- ยึดตามกลุ่มดาวจริง (Star-based หรือ Fixed Zodiac): โหราศาสตร์ไทย (และอินเดีย) จะอ้างอิงตำแหน่งของราศีจาก กลุ่มดาวฤกษ์จริงบนท้องฟ้า
- จุดเริ่มต้นราศีเมษเคลื่อนที่: จุดเริ่มต้นของราศีเมษในระบบนี้จะอ้างอิงกับกลุ่มดาวฤกษ์ ซึ่งตำแหน่งจะมีการปรับเปลี่ยนตามปรากฏการณ์ Precession of the Equinoxes ด้วย ไอยนังศะ (Ayanamsa) คือค่าที่ใช้ปรับแก้ไขความแตกต่างระหว่างราศีแบบ Sidereal กับ Tropical เพื่อให้ตำแหน่งของดาวและราศีสอดคล้องกับตำแหน่งของกลุ่มดาวจริงบนท้องฟ้า
- ตำแหน่งราศีคลาดเคลื่อนจากสากลประมาณ 24-25 องศา: ณ ปัจจุบันนี้ (2025) ราศีแบบไทยจะ “ช้ากว่า” หรือ “เหลื่อมล้ำ” จากราศีแบบสากลไปประมาณ 24-25 องศา นั่นหมายความว่า หากคุณเป็นราศีสิงห์ตามแบบสากล (เช่น เกิดกลางเดือนสิงหาคม) คุณอาจจะเป็นราศีกรกฎตามแบบไทย (ราศีไทยจะเลื่อนไปอยู่ราศีก่อนหน้าประมาณหนึ่งราศี)
- เน้นการพยากรณ์เหตุการณ์และกรรม: โหราศาสตร์ไทยเน้นการพยากรณ์เหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นในชีวิต อิทธิพลของกรรมเก่า และผลที่จะได้รับในอนาคต โดยพิจารณาจากตำแหน่งดาวในราศีจักร (ซึ่งคำนวณจากเวลาเกิด) และการโคจรของดาวจร
2. ดาวเคราะห์ที่ใช้ในการพยากรณ์
- ราศีแบบสากล: นิยมใช้ดาวเคราะห์หลัก 10 ดวง ได้แก่ อาทิตย์, จันทร์, พุธ, ศุกร์, อังคาร, พฤหัสบดี, เสาร์, ยูเรนัส, เนปจูน, พลูโต
- ราศีแบบโหราศาสตร์ไทย: โดยหลักจะใช้ดาวนพเคราะห์ 9 ดวง ได้แก่ อาทิตย์, จันทร์, อังคาร, พุธ, พฤหัสบดี, ศุกร์, เสาร์, ราหู (เป็นจุดคำนวณทางดาราศาสตร์ ไม่ใช่ดาวเคราะห์จริง), เกตุ (เป็นจุดคำนวณทางดาราศาสตร์อีกจุดหนึ่ง) บางตำราอาจรวมมฤตยู เนปจูน พลูโตในภายหลัง แต่ไม่ใช่หลักดั้งเดิม
3. จุดสำคัญในการพยากรณ์
- ราศีแบบสากล:
- Sun Sign (ราศีอาทิตย์): ราศีที่ดวงอาทิตย์สถิตอยู่ ณ เวลาเกิด เป็นราศีที่เรามักจะรู้จักกันทั่วไป
- Ascendant/Rising Sign (ลัคนา/ราศีขึ้น): ราศีที่อยู่ขอบฟ้าตะวันออก ณ เวลาเกิด มีความสำคัญมากในการบอกบุคลิกภาพที่คนอื่นเห็นและทิศทางชีวิต
- ราศีแบบโหราศาสตร์ไทย:
- ลัคนา: เป็นจุดสำคัญที่สุด ในการพยากรณ์ โหราจารย์ไทยจะผูกดวงเพื่อหาลัคนา (ราศีที่อยู่ขอบฟ้าตะวันออก ณ เวลาเกิด) และถือว่าลัคนาคือตัวตนของเจ้าชะตา และเป็นจุดเริ่มต้นในการนับภพเรือนต่างๆ (เช่น ภพการเงิน ภพการงาน) เพื่อทำนาย
- ดาวประจำตัว: ดาวที่กุมลัคนา หรือดาวเจ้าเรือนลัคนา ก็มีความสำคัญมาก
4. การดู “วันเกิด”
- ราศีแบบสากล: วันเกิดจะอิงตามปฏิทินสากล (เที่ยงคืนเปลี่ยนวัน)
- ราศีแบบโหราศาสตร์ไทย: วันเกิดจะอิงตามเวลาพระอาทิตย์ขึ้น (ประมาณ 06.00 น. เปลี่ยนวัน) และมีการแบ่งพุธกลางวัน/กลางคืนอย่างที่กล่าวไป
สรุปความแตกต่างที่สำคัญ
คุณสมบัติ | ราศีแบบสากล (Tropical Zodiac) | ราศีแบบโหราศาสตร์ไทย (Sidereal Zodiac) |
---|---|---|
หลักการแบ่ง | อิงตามฤดูกาล (จุดวสันตวิษุวัต) เป็นจุดเริ่มต้นราศีเมษคงที่ | อิงตามกลุ่มดาวฤกษ์จริงบนท้องฟ้า โดยปรับด้วย Ayanamsa |
ตำแหน่งราศี | ไม่ตรงกับกลุ่มดาวจริงในปัจจุบัน (เหลื่อมไป 24-25 องศา) | ตรงกับกลุ่มดาวจริงบนท้องฟ้า |
วันที่เกิด | มักจะเลื่อนไปอยู่ราศีก่อนหน้า 1 ราศี เมื่อเทียบกับสากล | |
ดาวที่ใช้ | 10 ดวง (รวมยูเรนัส เนปจูน พลูโต) | 9 ดวง (นพเคราะห์: อาทิตย์-เสาร์, ราหู, เกตุ) |
จุดเน้น | จิตวิทยา, บุคลิกภาพ, ศักยภาพ | พยากรณ์เหตุการณ์, กรรม, โชคชะตา |
จุดสำคัญ | Sun Sign, Ascendant | ลัคนา (เป็นจุดสำคัญที่สุด) |
การนับวันเกิด | เที่ยงคืนเปลี่ยนวัน | 06.00 น. เปลี่ยนวัน (มีพุธกลางวัน/กลางคืน) |
ส่งออกไปยังชีต
ดังนั้น หากคุณดูดวงตามแบบสากลแล้วพบว่าตัวเองเป็นราศีหนึ่ง เมื่อมาดูดวงตามแบบไทย (โดยโหรไทย) คุณมักจะถูกจัดอยู่ในราศีที่แตกต่างกันไปหนึ่งราศี หรือบางครั้งก็เป็นราศีเดียวกันถ้าคุณเกิดในช่วงคาบเกี่ยวพอดี
ความแตกต่างของช่วงวันเกิดตามราศีในโหราศาสตร์ตะวันตก (สากล) และโหราศาสตร์ไทย นี่คือตารางเปรียบเทียบค่ะ
ข้อควรทราบ:
- โหราศาสตร์ตะวันตก (Tropical Zodiac): ใช้การโคจรของดวงอาทิตย์สัมพันธ์กับจุดวิษุวัตและอายันต์เป็นหลัก (อิงตามฤดูกาล) วันที่จึงค่อนข้างคงที่ในแต่ละปี
- โหราศาสตร์ไทย (Sidereal Zodiac): อ้างอิงกับกลุ่มดาวฤกษ์จริงบนท้องฟ้า วันที่อาจมีการคลาดเคลื่อนเล็กน้อยในแต่ละปี (ประมาณ 1-2 วัน) และมีหลักการ “ไอยนังศะ” ที่ใช้ปรับค่าความเหลื่อมล้ำ
ตารางเปรียบเทียบช่วงวันเกิดตามราศี (โดยประมาณ)
ราศี | สัญลักษณ์ | ช่วงวันเกิด (โหราศาสตร์ตะวันตก/สากล) | ช่วงวันเกิด (โหราศาสตร์ไทย) โดยประมาณ |
---|---|---|---|
เมษ | ♈ | 21 มีนาคม – 19 เมษายน | 13 เมษายน – 14 พฤษภาคม |
พฤษภ | ♉ | 20 เมษายน – 20 พฤษภาคม | 15 พฤษภาคม – 14 มิถุนายน |
เมถุน | ♊ | 21 พฤษภาคม – 20 มิถุนายน | 15 มิถุนายน – 14 กรกฎาคม |
กรกฎ | ♋ | 21 มิถุนายน – 22 กรกฎาคม | 15 กรกฎาคม – 16 สิงหาคม |
สิงห์ | ♌ | 23 กรกฎาคม – 22 สิงหาคม | 17 สิงหาคม – 16 กันยายน |
กันย์ | ♍ | 23 สิงหาคม – 22 กันยายน | 17 กันยายน – 16 ตุลาคม |
ตุลย์ | ♎ | 23 กันยายน – 22 ตุลาคม | 17 ตุลาคม – 15 พฤศจิกายน |
พิจิก | ♏ | 23 ตุลาคม – 21 พฤศจิกายน | 16 พฤศจิกายน – 15 ธันวาคม |
ธนู | ♐ | 22 พฤศจิกายน – 21 ธันวาคม | 16 ธันวาคม – 14 มกราคม |
มังกร | ♑ | 22 ธันวาคม – 19 มกราคม | 15 มกราคม – 12 กุมภาพันธ์ |
กุมภ์ | ♒ | 20 มกราคม – 18 กุมภาพันธ์ | 13 กุมภาพันธ์ – 14 มีนาคม |
มีน | ♓ | 19 กุมภาพันธ์ – 20 มีนาคม | 15 มีนาคม – 12 เมษายน |
ส่งออกไปยังชีต
สรุปข้อแตกต่างที่เห็นได้ชัด:
- การเหลื่อมล้ำของวันที่: โดยทั่วไปแล้ว หากคุณดูตามราศีแบบสากล คุณมักจะพบว่าราศีของคุณตามโหราศาสตร์ไทยจะ เลื่อนไปอยู่ในราศีก่อนหน้าประมาณ 1 ราศี (เช่น เกิด 10 สิงหาคม เป็นราศีสิงห์ตามสากล แต่จะเป็นราศีกรกฎตามไทย) หรือบางครั้งก็ยังคงเป็นราศีเดิมได้ หากเกิดในช่วงวันที่คาบเกี่ยวพอดี
- จุดเริ่มต้นราศีเมษ:
- สากล: ราศีเมษเริ่มต้นประมาณ 21 มีนาคม (ตรงกับวสันตวิษุวัต)
- ไทย: ราศีเมษเริ่มต้นประมาณ 13 เมษายน (ตรงกับวันสงกรานต์ ซึ่งเดิมคือวันขึ้นปีใหม่ไทย และเป็นวันที่ดวงอาทิตย์ย้ายเข้าสู่ราศีเมษตามหลักดาราศาสตร์ภารตะ)
นี่เป็นเหตุผลที่หลายคนมักสับสนว่าตนเองอยู่ราศีอะไรกันแน่ เพราะแต่ละระบบมีหลักการคำนวณที่แตกต่างกัน